Psikoz, gerçeklik algısının bozulduğu, kişinin düşünce ve duygularının gerçek dışı olduğu ve normal işlevlerinin ciddi derecede etkilendiği bir durumdur. Psikoz, genellikle şiddetli bir zihinsel hastalık veya belirli tıbbi durumlar sonucunda ortaya çıkar. İşte psikozun belirtileri ve semptomları:
Düşünce Bozuklukları:
Düşünce Dağınıklığı: Kişinin düşünceleri birbirine bağlantısız ve anlamsız olabilir.
Paranoid Düşünceler: Kişi, kendisine veya çevresindekilere zarar verebilecek gerçek dışı tehditler olduğunu düşünebilir.
Sanrılar: Kişi gerçek dışı inançlara sahip olabilir, örneğin kendisinin özel bir misyonu olduğuna veya başkalarının onu izlediğine inanabilir.
Algı Bozuklukları:
Hallüsinasyonlar: Kişi gerçekte olmayan duyular algılar, örneğin sesler duyar, görüntüler görür veya dokunma hissi yaşar.
İllüzyonlar: Gerçekte var olan nesneler veya olaylar hakkında yanlış algılar olabilir.
Duygu ve Davranış Değişiklikleri:
Duygusal Düzeyde Yetersizlik: Kişi duygusal tepkilerinde azalma veya artış gösterebilir.
Duygudurum Değişiklikleri: Hızlı ve anlamsız duygusal değişimler yaşanabilir, örneğin huzursuzluk, öfke veya çökkünlük.
Sosyal İzolasyon: Kişi etkileşimden kaçınabilir ve kendini toplumdan soyutlanmış hissedebilir.
Aşırı Aktivite veya İlgisizlik: Bazı durumlarda, aşırı enerji ve aktivite (manik belirtiler) veya tam tersi, ilgisizlik ve hareketsizlik (katatonik belirtiler) görülebilir.
İşlevsellikte Bozulma:
İş, Okul ve Günlük Aktivitelerde Sorunlar: Psikoz, kişinin normal işlevlerini yerine getirmesini engelleyebilir, iş veya okul performansında belirgin bir düşüşe neden olabilir.
Kişisel Bakımın İhmal Edilmesi: Kişi kişisel bakımını ihmal edebilir, yeterince yemek yemeyebilir, temizlik veya kişisel hijyen konusunda sorunlar yaşayabilir.
Zaman Kaybı ve Karmaşıklık:
Zamanın Algılanması: Kişi zamanın normalden hızlı veya yavaş aktığını hissedebilir.
Gerçeklikten Kopma: Kişi gerçeklik hissini kaybedebilir ve olayların gerçekleştiğine veya düşüncelerinin gerçek olduğuna şüphe duyabilir.
Psikoz belirtileri, genellikle psikiyatrik bozukluklarda (şizofreni, bipolar bozukluk), ağır depresyon veya bipolar bozukluğun manik evrelerinde, zehirlenme, beyin tümörleri, nörolojik bozukluklar gibi tıbbi durumlarda veya bazı ilaçların yan etkilerinde görülür.
Tedavi
Genellikle antipsikotik ilaçlar, psikoterapi ve hastanın ihtiyaçlarına göre belirlenen diğer tedavi yöntemlerini içerir. Psikoz belirtileri yaşayan biri, derhal bir sağlık profesyoneline başvurmalıdır çünkü erken tanı ve tedavi, sonuçları daha iyi yönetmeye ve kişinin yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabilir.
Metta Psikoloji Ekibi