Ortoreksiya nervoza, son yıllarda giderek artan bir şekilde görülen ancak hala geniş çapta anlaşılmayan bir beslenme bozukluğudur. Bu durum, kişinin sağlıklı beslenmeye aşırı odaklanması ve bu hedeflere ulaşmak için takıntılı davranışlar sergilemesi durumunu ifade eder.
Ortoreksiya Nervoza Nedir?
Ortoreksiya nervoza, aslında ilk olarak Dr. Steven Bratman tarafından 1997 yılında tanımlanan bir terimdir. Terim, "doğru" veya "doğru olması gereken" anlamına gelen Yunanca "ortho" kelimesinden türetilmiştir ve "yeme bozukluklarıyla ilişkili bir takıntı" anlamına gelir. Bu durum, sağlıklı beslenmeye veya sağlıklı yaşam tarzına dair endişelerin normalden daha fazla ve kontrol edilemez hale gelmesiyle karakterizedir.
Ortoreksiya Nervoza ve Psikolojik Etkileri:
Takıntılı Düşünceler ve Davranışlar: Ortoreksiya nervoza, kişinin yemek seçimleri, hazırlıkları ve tüketimiyle ilgili sürekli takıntılı düşüncelere sahip olmasına neden olabilir. Kişi, sağlıksız bir yiyecek tüketmekten kaçınmak için aşırı kontrolcü olabilir ve bu durum yaşamını olumsuz etkileyebilir.
Duygusal Zorluklar: Ortoreksiya nervoza, kişinin sosyal etkileşimlerde zorlanmasına ve duygusal zorluklar yaşamasına neden olabilir. Toplumsal etkinliklerde veya sosyal yemeklerde sağlıksız yiyeceklerin bulunması, kişinin endişelerini artırabilir ve duygusal rahatsızlık yaşamasına yol açabilir.
Yeme Bozuklukları ile İlişkili Riskler: Ortoreksiya nervoza, zamanla yeme bozukluklarına yol açabilecek riskleri de beraberinde getirebilir. Bu durum, kişinin yaşamını etkileyen ciddi psikolojik ve fizyolojik sorunlara yol açabilir.
Sosyal İzolasyon: Ortoreksiya nervoza, kişinin yeme alışkanlıkları nedeniyle sosyal etkileşimlerden kaçınmasına veya izole olmasına neden olabilir. Kişi, sağlıklı beslenme çabalarını sürdürebilmek için sosyal etkinliklerden uzak durabilir ve bu da sosyal izolasyonu artırabilir.
Mükemmeliyetçilik ve Stres: Ortoreksiya nervoza genellikle mükemmeliyetçi düşünce kalıpları ile ilişkilendirilir. Kişi, mükemmel bir sağlık veya vücut imajı hedefine ulaşmak için sürekli bir stres altında olabilir.
Ortoreksiya Nervoza ile Başa Çıkma Yolları:
Bilinçli Beslenme: Kişinin sağlıklı beslenme hedeflerine ulaşmak için bilinçli bir yaklaşım benimsemesi önemlidir. Esneklik, çeşitlilik ve dengenin sağlanması gereklidir.
Duygusal Destek: Ortoreksiya nervoza yaşayan kişilerin, duygusal destek alabilecekleri bir terapist veya danışmanla çalışmaları önemlidir. Terapi, kişinin düşünce kalıplarını sorgulamasına ve sağlıklı beslenme hedeflerine ulaşmak için uygun stratejiler geliştirmesine yardımcı olabilir.
Esneklik ve Kabul: Esneklik ve kabul, kişinin sağlıklı yaşam tarzı hedeflerine ulaşmak için sürdürülebilir ve sağlıklı bir yaklaşım benimsemesine yardımcı olabilir. Kişi, her zaman mükemmel olmaya çalışmak yerine kendini kabul etmeyi ve esnek olmayı öğrenmelidir.
Sosyal Bağlantılar: Sosyal izolasyonun önüne geçmek için kişi, sağlıklı beslenme çabalarını sürdürürken sosyal etkinliklere katılmak ve sosyal bağlantıları güçlendirmek için çaba göstermelidir.
Ortoreksiya nervoza, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilecek ciddi bir durumdur. Bu nedenle, bu durumu yaşayan kişilerin, profesyonel yardım almak ve uygun destek ağlarını kullanmak önemlidir. Özgünlük ve kişisel yaşam tarzına uygun sağlıklı bir beslenme ve yaşam tarzı hedeflerine ulaşmak, sağlıklı bir yaşam sürdürmek için önemlidir.
Metta Psikoloji Ekibi