A Kümesi: Eksantrik ve Garip Davranışlar
1. Paranoid Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Sürekli bir güvensizlik ve başkalarının kötü niyetli olduğuna dair şüpheler. Bireyler, genellikle başkalarının kendilerini aldattığına veya zarar vermek istediğine inanır.
Belirtiler: Kuşkuculuk, kin tutma, eleştirilere karşı aşırı hassasiyet, güvensizlik ve sürekli tehdit algısı.
2. Şizoid Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Sosyal ilişkilere karşı ilgisizlik ve duygusal ifadesizlik. Bu bireyler, genellikle yalnız kalmayı tercih eder ve duygusal olarak soğuk ve uzak görünür.
Belirtiler: Yakın ilişkilerden kaçınma, duygusal soğukluk, tek başına yapılan aktiviteleri tercih etme.
3. Şizotipal Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Garip düşünce ve davranışlar, tuhaf inançlar ve sosyal kaygı. Bu bireyler, genellikle eksantrik düşünceler ve batıl inançlar sergiler.
Belirtiler: Garip konuşma biçimleri, sosyal izolasyon, anormal düşünceler, şüphecilik ve bazen paranormal inançlar.
B Kümesi: Dramatik, Duygusal veya Dengesiz Davranışlar
1. Antisosyal Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Diğerlerinin haklarını ihlal eden, manipülatif ve dürtüsel davranışlar. Bu bireyler, genellikle yasaları çiğner ve başkalarının duygularını önemsemez.
Belirtiler: Suç işleme eğilimi, empati eksikliği, sorumsuzluk, saldırganlık ve vicdan azabı duymama.
2. Borderline (Sınır) Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Duygusal dengesizlik, yoğun ve kararsız ilişkiler, kendilik imajında bozukluk. Bu bireyler, genellikle kendilerine zarar verme davranışları sergiler.
Belirtiler: İntihar tehditleri, boşluk hissi, dürtüsel davranışlar, yoğun öfke ve paranoid düşünceler.
3. Histrionik Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Dikkat çekme arayışı, dramatik ve aşırı duygusal ifadeler. Bu bireyler, sürekli olarak ilgi odağı olmayı ister ve başkalarını etkilemek için dramatik davranışlar sergiler.
Belirtiler: Aşırı duygusallık, başkalarını etkilemek için provokatif davranışlar, hızlı değişen duygular ve yüzeysel ilişkiler.
4. Narsistik Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Kendine hayranlık, empati eksikliği ve başkalarına üstünlük taslama. Bu bireyler, genellikle kendilerini özel ve önemli hisseder.
Belirtiler: Büyüklenmecilik, eleştiriye aşırı duyarlılık, başkalarını kullanma eğilimi ve empati yoksunluğu.
C Kümesi: Kaygılı ve Korkulu Davranışlar
1. Çekingen (Kaçıngan) Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Sosyal çekingenlik, yetersizlik duyguları ve eleştirilere karşı aşırı duyarlılık. Bu bireyler, reddedilmekten korktukları için sosyal durumlardan kaçınır.
Belirtiler: Sosyal ortamlardan kaçınma, düşük benlik saygısı, eleştiriye karşı aşırı duyarlılık ve yalnızlık.
2. Bağımlı Kişilik Bozukluğu:
Özellikler: Aşırı bağımlılık, karar verme güçlüğü ve ayrılma korkusu. Bu bireyler, sürekli olarak başkalarının desteğine ihtiyaç duyar.
Belirtiler: Karar verme zorluğu, ayrılma korkusu, sorumluluklardan kaçınma ve sürekli destek arayışı.
3. Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğu (OKKB):
Özellikler: Mükemmeliyetçilik, düzenlilik ve kontrol ihtiyacı. Bu bireyler, aşırı derecede detaylara ve kurallara odaklanır.
Belirtiler: Esneklik eksikliği, katı düzen ve kurallar, mükemmeliyetçilik ve işkoliklik.
Kişilik bozuklukları, bireylerin yaşamlarını ve ilişkilerini derinden etkileyebilir. Bu bozuklukların anlaşılması ve tanınması, uygun tedavi ve destek sağlamak açısından kritiktir. Kişilik bozukluklarının tedavisi genellikle terapi ve bazen ilaç tedavisini içerir. Profesyonel yardım almak, bu bozukluklarla başa çıkmada önemli bir adımdır.
Metta Psikoloji Ekibi