Donma tepkisi, travmatik bir olayla karşılaşıldığında kişinin beden ve zihinsel olarak donarak tepki vermesidir. Bu, kişinin olayla başa çıkmak için ne kaçabilme (kaçma tepkisi) ne de savaşma (savaşma tepkisi) yolunu seçemediği durumlarda ortaya çıkabilir. Donma tepkisi, genellikle travmatik bir olayın sonucunda ortaya çıkan bir savunma mekanizmasıdır.
Belirtiler
Donma tepkisinin belirtileri şunları içerebilir:
Vücudun donması veya hareketsiz kalması.
Kalp atışlarında yavaşlama.
Solunumun yavaşlaması.
Uyuşma veya hissizlik.
Dikkat dağınıklığı veya bulanık zihin.
Zamanın durduğu veya yavaşladığı hissi.
Tedavi Yöntemleri
Donma tepkisi, travmatik bir olayın sonucunda ortaya çıkan bir reaksiyon olduğu için tedavi, genellikle travma odaklı bir yaklaşımla ele alınır. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:
Psikoterapi
Travma Odaklı Bilişsel Davranışçı Terapi (TOBDT): Travmatik deneyimleri işlemek ve savunma mekanizmalarını aşmak için kullanılır.
Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR): Göz hareketleri eşliğindeki duyarsızlaştırma ve yeniden işleme, travmatik anıları işlemeye yardımcı olabilir.
Duygusal Odaklı Terapi (DOT): Kişinin duygusal dünyasını keşfetmesine ve travmatik deneyimlerle başa çıkma becerilerini geliştirmesine yardımcı olabilir.
Bedensel Yaklaşımlar
Duyarlılık Eğitimi: Kişinin bedenindeki duyumları fark etmesi ve duygusal tepkileriyle bağlantı kurması için kullanılır.
Nefes Egzersizleri ve Yoga: Stresi azaltmak, gevşemeyi artırmak ve bedensel farkındalığı artırmak için kullanılabilir.
İlaç Tedavisi
Psikiyatrist tarafından reçete edilen anksiyolitikler veya antidepresanlar, semptomların yönetimine yardımcı olabilir.
Ancak, ilaçlar genellikle diğer terapi yöntemleriyle birlikte kullanılır ve tek başına tedavi olarak önerilmez.
Destek Grupları ve Destekleyici Çevre
Diğer travmatik deneyimler yaşamış kişilerle bağlantı kurarak destek almak, duygusal iyileşme sürecini destekleyebilir.
Aile ve arkadaşlar gibi güvenilir destekleyici çevrelerin varlığı, kişinin donma tepkisi ile başa çıkmasına yardımcı olabilir.
Donma tepkisi, kişinin travmatik bir olay karşısında hayatta kalma mekanizmasıdır ve tedavisi uzmanlık gerektirir. Tedavide, kişinin duygusal dünyasını keşfetmesi, duygusal düzenlemeyi öğrenmesi ve travmatik deneyimleri işlemesi önemlidir.
Metta Psikoloji Ekibi
