Derealizasyon, kişinin gerçeklik duygusunu kaybettiği ve çevresindeki her şeyin ya da kendisinin gerçek olmadığı hissine kapıldığı bir durumdur. Bu durum, bir tür ayrılma, rüya gibi hissetme veya bulanık bir hal hissi olarak tanımlanabilir. Derealizasyon bozukluğu, stres, travma veya psikiyatrik bozukluklarla ilişkilendirilmiş bir durumdur.
Belirtiler
Gerçeklik Duygusunun Kaybı: Kişi, çevresindeki nesnelerin veya kendisinin gerçek olmadığı hissine kapılabilir. Her şeyin bulanık, yabancı veya rüya gibi göründüğünü ifade edebilir.
Zihinsel Bulanıklık: Zihinsel netlikte azalma hissi yaşanabilir. Düşünme ve odaklanma güçlüğü çekebilir.
Duygusal Sönümlenme: Kişi, çevresindeki olaylara veya duygusal durumlara tepki vermede azalma yaşayabilir. Duygusal tepkilerde sönükleşme veya duyarsızlaşma olabilir.
Dış Gerçeklik Hissi: Çevresindeki nesnelerin ya da kişilerin gerçek olmadığına dair bir hissiyat yaşanabilir. Bu, kendini izleyen bir filmi izlemek gibi bir deneyim olabilir.
Zaman Algısında Bozulma: Zamanın yavaşladığı veya hızlandığı hissi yaşanabilir. Zamanın gerçek algısından kopuk hissedebilirler.
Bedenin Yabancılaşması: Kişi, kendi bedenini tanıyamaz veya kendi bedeninin gerçekliğine dair şüpheler yaşayabilir.
Nedenleri
Stres ve Travma: Derealizasyon genellikle stresli veya travmatik bir olayın ardından ortaya çıkabilir. Özellikle ciddi derecede duygusal travma veya fiziksel travma sonrası yaşanabilir.
Anksiyete Bozuklukları: Derealizasyon, anksiyete bozukluklarının bir semptomu olarak ortaya çıkabilir. Özellikle panik ataklar sırasında yaşanabilir.
Depresyon: Depresyon, derealizasyon hissine neden olabilir. Kişi, depresyon döneminde gerçeklik duygusunu kaybetme eğiliminde olabilir.
Travmatik Geçmiş Deneyimleri: Travmatik çocukluk deneyimleri veya travmatik yetişkinlik deneyimleri, derealizasyon riskini artırabilir.
Uyuşturucu Kullanımı: Uyuşturucu kullanımı veya madde kötüye kullanımı, derealizasyonu tetikleyebilir.
Tedavi Yöntemleri
Psikoterapi: Terapi, derealizasyonun temel nedenlerini keşfetmek ve kişinin gerçeklik algısını iyileştirmek için kullanılabilir. Bilişsel-davranışçı terapi (BDT) ve duygu odaklı terapi gibi terapi türleri etkili olabilir.
İlaç Tedavisi: Antidepresanlar veya anksiyolitikler, derealizasyon semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir.
Stres Yönetimi: Stres yönetimi teknikleri, derealizasyonun kontrol edilmesine yardımcı olabilir. Derin nefes egzersizleri, meditasyon ve gevşeme teknikleri faydalı olabilir.
Sağlıklı Yaşam Tarzı: Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve yeterli uyku almak, derealizasyon semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Derealizasyon, kişinin işlevselliğini ve yaşam kalitesini etkileyebilecek ciddi bir durumdur. Ancak doğru tedavi ve destekle, semptomlar kontrol altına alınabilir ve kişi normal yaşamına geri dönebilir. Uzman bir psikiyatrist veya psikologdan yardım almak önemlidir.
Metta Psikoloji Ekibi
